Op 14 maart bezochten Jeannette en Karla de mooie groene voortuin van Susan en Albert en hun 3 kinderen.
Groen dankzij 2 soorten bamboe; de ene in een pot, de ander was vorig jaar het tuinpad overgestoken en is nu de hele voortuin in bezit aan het nemen.
Susan en Albert hebben liever wat eetbaars in de voortuin.
Het verwijderen van bamboe is een pittige klus, die zij eerst samen klaren voor er een permablitz actie komt.
We adviseerden de woekerende bamboe echt helemaal te verwijderen; volg iedere wortel, en zorg dat hij niet afbreekt. Breekt het toch, volg het afgebroken stuk. Ieder stukje dat je laat zitten wordt weer een nieuwe bamboeplant.
Karla bedacht nog dat vermoeien van de plant door telkens afknippen een optie zou zijn, maar dat geldt alleen voor de kleinere soort. Meer informatie en hier en google zelf ook verder.
Reactie Susan en Albert op ons voorstel: we besloten om alles links van het pad kort af te knippen en te kijken wat er gebeurt. Dat hebben we inmiddels gedaan. Ertussen stond nog behoorlijk wat buxus, dus het ziet er niet kaal uit. We kijken aan of het klopt dat de bamboe daar vanzelf wegrot.
Karla: De eerste jaren moet de bamboe wel in de gaten gehouden worden. Bij tekenen van leven: weer knippen.
De overgestoken bamboe gaan we zo goed mogelijk met wortel en al proberen te verwijderen, dat is nog niet heel veel, dus hopelijk valt dat mee.
Waarschijnlijk moeten jullie alle bestaande planten er uit halen (behalve de grote wilg, waarbij je de wortels wel zal moeten beschadigen als je alleen op die manier bij de wortel van de bamboe kan komen). Kijk kritisch naar de ingegraven pot van de bossige bamboe; zitten de wortels echt nog in de pot of komen ze naar buiten? In het laatste geval: kies een andere bescherming (rhizoombegrenzer) of verwijder ook deze bamboe.
Er staat nog: hortensia, hibiscus, maagdenpalm, buxussen. Graaf uit wat in de weg staat (om bij de bamboewortels te komen) en leg ze tijdelijk in de schaduw in een pot of met wortels in een zak, tegen het uitdrogen. Bevochtig de wortels. Nog beter: geef de wortels voor het uitgraven goed water, laat het er een half uur intrekken en graaf pas dan uit. Dan blijft er nog veel aarde rond de wortels zitten. Houd dit geheel vervolgens goed nat.
Wensen: eetbaar, niet te veel werk. Ook graag groenblijvende planten voor in de winter.
We bedachten onder andere:
- maak (of laat maken, bijv. door Stadsboom) een plantenbak op poten, op dezelfde hoogte als de vensterbank.
Want:- leuk om vanuit de woonkamer de planten te zien groeien;
- geen last van slakken (die heb je nu niet, maar kans is wel wat groter dat je ze krijgt bij jonge slaplantjes). Plak een band koperdraad (minimaal 5 cm breed) rondom de poten en ze komen er niet overheen.
- geen last van de wortels van de sterke wilg vlakbij die een concurrent is wb voeding en vocht.
Doe in de bak iets van plastic/vijverfolie in ter bescherming van het hout. Boor gaten aan de onderkant voor de ontwatering.
Idee: in plaats van een vierkanten bak, 2 driehoekige.
Of: 2 of 3 zinken teilen - zet wat hoge potten rondom de wilg, aan de westkant; daar komt nog best wat zon. Vul ze met bijv. eenjarige bonenplanten of andere klimmers: zij kunnen dan klimmen tegen de wilg (wel even helpen met een bamboestok of touwtje vanuit de wilg). Of: zet een framboos of braam naast de wilg: die kan dan tussen de takken groeien; beide planten moet je jaarlijks snoeien.
We vinden het niet mooi om een plant in de wilg te laten klimmen, we gebruiken liever wat bamboe om klimmers te ondersteunen . - als je door de wortels heen komt en er is een mooi gat: maak hier een vijvertje (kan in de permablitz actie: vijverfolie nodig)
- zet eventueel een klimmer tegen de muur op de westzijde, onder het raam, en leid de tak langs de muur aan de noordwestkant.
- hergebruik gerust de planten die je wilt behouden
- denk ook eens aan een watervat, dat gevuld wordt door je regenpijp. Je kan de regenpijp met een soort ventieltje afkoppelen. Het voelt dan of het watervat vol is en sluit dan het ventiel, zodat het regenwater weer via de pijp wordt afgevoerd. Goedkoop en zelf doen of duurder en makkelijker Google naar Vulautomaat.
Planten:
- in de bak of in de grond kunnen schaduwplanten.
- Schaduw (minder dan 4 uur zon)
Van internet: Lente-ui, Slasoorten, Babyleaf (van sla, spinazie, rucola, biet, snijbiet of mosterdblad)
Kruiden: peterselie, karwei, kervel, bieslook, venkel, roomse kamille, mierikswortel, munt, veldzuring, roomse kervel, bergamotplant, basilicum
Handig om te weten:
In de schaduw groeien planten langzamer en de opbrengst is lager. Zaai of plant de groenten niet dicht op elkaar, zo kan er toch nog licht tussen de planten komen. Groenten die in de schaduw staan hebben minder vocht nodig. Dat is wel weer makkelijk in drogere perioden!
- Schaduw (minder dan 4 uur zon)
- Vaste planten vragen minder werk dan eenjarigen:
denk ook aan wat vergeten groentes waarvan Jeannette of Karla wat kunnen meenemen brave hendrik (soort spinazie), eeuwige spinazie, eeuwig moes (te groot voor de bak, wel leuk in de tuin. Snijbiet is niet vast, maar zaait zich wel makkelijk zelf uit. - Een bes of ander fruit? In de volle grond of in een pot. Wel zoveel mogelijk in de zon, dus in het hoekje bij de wilg.
Webwinkels (slechts een suggestie, er zijn er meer): - Houtsnippers (evt. voor paadje) kan je gratis ophalen bij de Smallesteeg 2 in Lindenholt. Er ligt vaak een hele berg. Niet altijd, meestal wel. Of koop het bij Busser (15 euro per kuub was het)
idee voor paadje: de bestaande vierkante tegels speels uit elkaar leggen, in ieder geval ook twee voor het raam ivm ramen wassen, en ruimte er omheen opvullen met houtsnippers. Ik las ook dat houtsnippers slakken tegenhouden … Als er echt een heerlijk mals slablaadje in het zicht/op reukafstand is, dan gaat de slak daar toch echt wel over heen..
Wie wat over heeft aan eetbare schaduwplanten (bijv. Brave Hendrik, eeuwig moes, eeuwige spinazie): neem wat mee.
- koop tevoren je planten. Als je kiest voor biologisch plantgoed en/of extra biologische compost, dan subsidieren wij de helft van de kosten tot een maximumbedrag van 100 euro.
- Bloemen/niet eetbare planten zijn ook zeer welkom!
- zorg op de dag zelf dat al het materiaal klaar staat, en koffie, thee wat lekkers.
- je krijgt van ons 10 zakken biologische compost; die worden op 2 april bezorgd.
- wij zorgen dat er inclusief jullie 2en en wij max 6 personen deelnemen aan de permablitz
- we gaan aan de slag met wat er dan te doen is. Mogelijk: buxussen eruit, plantenbak op de plaats zetten; plantenbak inrichten met planten; paadje aanleggen. Alles gaat in overleg en met uitleg van overwegingen.
Veel succes met verwijderen van de bamboe!
Op 8 april vond de actie plaats. Susan en Albert hadden 2 halve zaterdagen besteed aan het verwijderen van de bamboe. De bamboe bleek aan de bovenkant ontsnapt te zijn en wortelde gelukkig vrij hoog. Ze weten nu goed hoe de wortels er uit zien en zijn zeer alert als er toch nog een stukje wortel uitgroeit tot een bamboeplant!
We werkten ’s ochtends met ons 3en (Susan, Albert, Karla) en kregen ’s middags versterking van Sabine en Jeannette.
Susan had bedacht dat het een slingerend houtsnipperpaadje zou moeten worden. Aanvankelijk dacht ze nog aan een paar flinke stoeptegels (50×50?) om vandaar af het raam te zemen. Maar toen we 2 stenen neerlegden, vonden we het niet mooi. Die paar keer dat de ramen gezeemd moeten worden, kan dat ook wel met het krukje half op het houtsnipperpaadje; half in de border.
Na het aanleggen van het paadje (2 rijen mooie steentjes op zijn kant, waterpas was handig hierbij ), legden we een laag karton op de nieuwe border. Eventueel onkruid heeft het moeilijk (krijgt geen daglicht) en wormen lusten wel karton en helpen het karton te vergaan. Daarna vulden we net voor de lunch de border met de mooie Biokultura tuinaarde; we vulden het pad met houtsnippers. Na de lunch maakten we dit af en gaven de meegebrachte en net bezorgde plantjes hun plaats. Allemaal planten waarvan we denken dat ze het wel redden in de schaduw:
zuring, eeuwige spinazie, eeuwig moes, Kapucijnerbaard, eeuwige prei, knoflookui, bieslook. Zowel in de border vlakbij het huis als in de grote border aan de straatkant. Hier legden we ook weer wat maagdenpalm terug als mooie bodembedekkende plant.
Daarna zaaide Susan nog wat babyleaves en nog wat eenjarige slasoorten. (eerst grond begieten met water, dan klein geultje (net zo dik als het zaadje), dun zaaien En dan maar afwachten.
Na de lunch groeven Sabine en Albert en stuk van 60x60x60 cm uit, ten behoeve van 2 kiwibessen. De grond werd los gemaakt en gemengd met de bemeste tuingrond en compost. Zo hebben de kiwibessen een goede start. Daarna een paar stenen teruggelegd en rest aan muurkant opengehouden en bedekt met houtsnippers.
NB: we vonden toch nog wel wat stukjes bamboewortel (zie foto onderste rij), met fijne haarworteltjes.
