Permablitz actie op 4 juni 2016: naar het verslag
Wat er aan voorafging: (gemeenschappelijke tekst van Karla en Inge) Wat een mooie wijk is Strowijk aan het worden. Inge en Sjoerd wonen hier er al een jaar. Nu de werkzaamheden van eerst woongemeenschap Iewan en nu woongemeenschap Eikpunt er bijna opzitten, wordt het tijd voor een eetbare voortuin. De eigenaren en huurders van de Eikpunt woningen hebben al besloten dat al het groen in de wijk zoveel mogelijk eetbaar mag worden en aangezien de woning van Inge en Sjoerd aan Eikpunt grenst willen ook zij graag een eetbare voortuin. De tuin ligt op het noorden maar omdat het een hoektuin is vangt de voor, -en zijkant van de tuin vanuit het oosten zon tussen 8-11 uur. Eind van de middag krijgt de rest van de tuin zon tussen 17-18 uur. (Dit is in maart. In de zomer natuurlijk meer)
Ons aanvankelijke plan:
Bij nader inzien, willen zij toch geen heuvel, maar liever 2 kruidenspiralen: een voor theekruiden (Inge is gek op kruidenthee) en een voor maaltijdkruiden. Aangezien de voorste 3 meter van de tuin gezamenlijke grond is, is het de bedoeling dat ook de rest van het blok deze kruiden kan plukken.
Theespiraal vooraan in de tuin op de hoek noordoosten met diverse theekruiden. We denken hierbij bijvoorbeeld aan diverse soorten Munt, citroenverbana, kamille, dropplant, salie, absoluut ook valeriaan. Daarnaast een hartige kruiden spiraal met bijvoorbeeld zuring, komkommerkruid, bieslook, mierikswortel, bergamot, basilicum, roomse kervel. (Deze worden opgebouwd met stenen van Karla, van het Waalstrand en puin dat ze bij de bouwterreinen vinden) Tussen de 2 spiralen komt het houtsnipper pad dat naar achter loopt zodat alles goed van de straatkant bereikbaar is. Dit pad komt in het midden samen in een houtsnippercirkel met een stapsteen.
Aan de Oostkant in het midden van de tuin staat al een krentenboom. Deze kan blijven staan. De besjes zijn eetbaar, het krijgt mooie bloesem en trekt veel vogels.
In het midden aan de westkant is weinig zon en komen er schaduw minnende groenten zoals eeuwig moes (winterharde vergeten groente) maar ook venkel.
Tussen de krentenboom en de groenten willen ze wat kleur dus daar komen eetbare en heilzame wilde bloemen bijvoorbeeld: calendula, akelei, duizendblad, oerprei, bergamot en eetbare viool.
Vanuit het midden loopt het houtsnipper pad door naar de raamkant. In het midden komt deze uit op een vijvertje, gemaakt van een ingegraven speciekuip.
Links bij het voorpad is er alleen maar schaduw en hier komt een kweekbak met salade soorten. Deze kweekbak hebben ze al. Deze kan geverfd worden in de kleur van het huis en indien nodig verplaatst. Sla kan goed tegen de schaduw.
Tussen de kweekbak en de vijver loopt het houtsnipper pad tenslotte door naar het zijpad waar we tussen de reeds aanwezige krentenboom en de gevel wat fruitstruikjes plaatsen.
Nog wat tips:
- er staan nog heel veel overtollige pallets in de wijk. Wat misschien een leuk idee is voor ergens in de wijk: een insectenhotel/kruidenpallet
- Bessen: http://www.batterijen.nl/klein-en-zachtfruit (of ophalen in Ochten) of http://www.proeftuin.eu/catalogue/index.php?action=home&lang=NL
Hieronder foto’s gemaakt op 17 maart. Wat opvalt is dat de lavendelhaag het goed doet, dan is er zeker hoop voor andere kruiden. De tuin is circa 465 cm breed en 6 meter lang. Maar de voorste 3 meter gaat over een jaar of 2 nog her ontwikkeld worden wanneer er permanente straatverharding komt. Gezien het groene en eetbare thema van de wijk zullen de kruidenspiralen hoogstwaarschijnlijk kunnen blijven staan. Het huis en de hele wijk trekken veel bezoekers, zoals wandelaars, fietsers, ambtenaren, architecten en mensen geïnteresseerd in eco-wijken. Het zal dus een mooi visitekaartje voor Eetbaar Nijmegen zijn!
Wat gaan we doen:
- kuil graven voor speciekuip -> vijvertje
- boompje uitgraven (ontdekken wat het is, en waar hij anders kan staan)
- paden aangeven, uitgraven en vullen met houtsnippers
- je krijgt 10 zakken biologische compost: deze verdelen we over de grond en in de plantgaten van de bessenstruiken
- plantenbak eventueel vullen
- door ons meegebrachte planten in de grond zetten: zuring, eeuwig moes, mogelijk nog wat kruiden
- aangeschafte planten idem: salie?
Voorbereidingen Inge:
- houtsnippers zien te krijgen (informeer evt bij Jan van Vulpen, waarvan ik gehoord heb dat hij ook houtsnippers in de wijk legde of gaat leggen)
- puin verzamelen voor de kruidenspiralen
- kweekbak met sla (aanwezig), grond, worteldoek en slasoorten
- speciekuip kopen of krijgen voor de vijver
- fruitstruiken
- stapsteen
- diverse kruiden biologisch
- diverse eetbare bloemen
- venkelplanten
- eetbare bodembedekkers
Gewenste kruiden/bloemen/groentes:
Theekruiden citroenmelisse |
Wie? Jeannette |
| groene munt, | |
| gembercitroenmunt | |
| marrokaanse munt | |
| kamille, | |
| dropplant | |
| salie | |
| lavendel | |
| valeriaan! | |
| citroenverbena | |
| (wordt 150 hoog!) | |
| Hartige kruiden | |
| peterselie | |
| bloedzuring | |
| spaanse zuring | |
| klaverzuring | Karla: spinaziezuring |
| komkommerkruid | |
| bieslook | Karla |
| mierikswortel | |
| bergamot laag | |
| basilicum | |
| roomse kervel | Karla misschien |
| Eetbare bloemen | |
| calendula | |
| paardenbloem | |
| akelei | |
| (aquilegia vulgaris, columbine) | |
| duizendblad! | |
| Oerprei (Allium Ampeloprasum) | Karla |
| Monarda fistulosa ‘Scorpion’ (bergamo) | Jeannette (misschien wel andere soort) |
| eetbare viool 15 cm | |
| Groenten | |
| Eeuwige moes | Jeannette |
| Venkel | Jeannette |
| Fruitstruikjes | |
| Blauwe Bes | |
| Vlierbes black Beauty | |
| Japanse wijnbes | |
| Zwarte bes | |
| Japanse bergkwee | |
| Hondsroos | |
| Mitsuba (Cryptotaenia japonica | |
| Bosaardbei; Fragaria vesca | |
| Vijverplanten & bodembedek. | |
| Allium Ampeloprasum | |
| Daslook | |
| lievevrouwebedstro | |
| Sla voor slabak | Jeannette |
| rucola | |
| romeinse sla | |
| kropsla |
De permablitz actie: er hadden zich dit keer 2 vrijwilligers aangemeld; daarnaast kwamen de buurman en zijn kinderen helpen als ook Nicole, een straatgenote. Verder kwamen er geregeld mensen langs, iemand kwam foto’s maken voor het wijkkrantje; een ander kwam gewoon uit nieuwsgierigheid. We troffen de tuin prettig leeg aan; Inge had planten besteld bij biologische kwekerij Bastin: theekruiden, maaltijdkruiden, bessen.
Het was een heerlijk zomerse dag, en het was lekker werken in deze tuin op het noorden. Om circa kwart voor 10 begonnen, om 3 uur klaar. Met ook nog eens een uitgebreide lunchpauze met zelfgemaakte courgette soep.
Op de foto’s zie je ons werk:
- de 10 gratis tuincompost en bemeste tuinaarde zakken van de achtertuin naar de voortuin brengen; en de vlier met roze bloemen naar de achtertuin verplaatst. (foto 1)
- aan de hand van de tekening van Inge de paden ingetekend: precies in het midden (2)
- aan de voorkant zat er nogal wat zand, dat hebben we gebruikt voor de achterste paden. Deze hebben we iets dieper dan nodig uitgegraven en opgevuld met het zand. De paadjes gevuld met de 9 vuilniszakken houtsnippers. Het was net onvoldoende voor alle paadjes, dus haalden Sjoerd en Jeannette later met de auto nog wat bij. Op de foto zie je ook Jeannette de verhoogde bak vullen. Deze staat nu op stenen, maar misschien zetten ze hem nog op paalvoeten. Dan maken de houten poten geen contact met de grond en zullen droger blijven en langer meegaan. (3)
- Karla legde de basis voor een kruidenspiraal voor theekruiden (4a en 4b)
- Remo en Sjoerd groeven een kuil voor de cementbak, die gaat dienen als klein vijvertje. Er zitten wat waterslakjes en zuurstofplantjes in uit de vijver van Karla. De slakjes eten algen; de zuurstofplantjes brengen zuurstof in het water. De vijver staat altijd in de schaduw, we zagen al snel één huisgenoot er gebruik van maken: de poes kwam even drinken. (5)
- In het perk rondom de vijver kwamen ui-achtigen terecht en planten die wel houden van wat schaduw, zoals bieslook, lieve vrouwe bedstro, daslook. We plaatsten een Japanse wijnbes naast het krentenboompje dat er al stond en daar weer naast (vlak bij het huis) een vlier van max 3 meter hoog. Deze kan eventueel tegen het huis naar boven worden geleid. Een van deze vlieren van Bastin. (6)
- De verhoogde bak met vooral sla en rucola. Inge kan er eventueel nog wat tussenin zaaien, dat krijgt dan de ruimte als deze sla gegeten kan worden. Dat zaaien geldt ook voor andere lege stukken grond. (7)
- Marjolijn gebruikte een waterpas om te zorgen dat de linker spiraal precies even hoog zou komen te liggen als de rechter. Ze ontdekte dat het waterpas niet waterpas was. De luchtbel wisselde namelijk van kant als ze het waterpas 180 graden draaide. Gelukkig vonden we nog een ander waterpas. (8 en 9)
- Even ruimte maken voor de linker spiraal; Johan legt de mooie stenen tijdelijk even aan de kant. (10)
- Remo heeft intussen een stoeprand geplaatst vlak achter het groentebed; hierdoor krijgt de tuin net iets meer diepte. De rand doet tevens dienst als muurtje voor de citroenmelisse, pepermunt en aardbeienplantjes. (11)
- Nicole plantte de theekruiden (12)
- Intussen maken de kinderen zich heel verdienstelijk door de plantjes te begieten. (13)
- De theekruidenspiraal (rechter spiraal) met: dropthee, 2 x citroenmelisse (met pot en al ingegraven), een munt (idem), lavendel helemaal bovenop. Naast de spiraal: kamille (14)
- Johan legt veel uit over het planten maar ook over bodemdiertjes. In deze tuin is ook veel te zien aan torretjes, wormpjes etc. (15)
- De groentetuin. Jeannette zet er in: bloedzuring, snijbiet, palmkool, eeuwige prei, eeuwige spinazie, boomspinazie (paarse melde), venkel. (16)
- De 2 spiralen gezellig naast elkaar. De sierstenen bovenop. (17)
- In het eetbare bloemendeel (links aan de straatkant van het krentenboompje) staan: goudsbloem, 3 soorten monarde, allium, knoflookui
- In de maaltijd kruidenspiraal staat: peterselie, snijselderij en nog iets dergelijks. Roodbladige salie bovenop. Roomse kervel aan de buitenkant, vlak voor de spiraal. Nu nog een heel klein plantje, maar hij kan groot worden (2 meter..) (18)
- Tenslotte: we kijken heel tevreden terug op een leuke dag met mooi resultaat! (19 en 20)
